Sayın Üyemiz,

Avrupa’da denizcilik sektöründe enerji verimliliği uygulamaları, deniz çevresinin korunması, dijital dönüşüm, denizcilikte teknolojik uygulamalar ve araştırma alanında meydana gelen güncel gelişmelere ilişkin çeşitli kaynaklardan derlenen haberler bilgilendirme amacıyla aşağıda sunulmaktadır.

1. Denizcilik Sektörünün Liderleri Montreal'deki Zirvede Hükümetleri Artan Korumacılık Tehdidinin Farkına Varmaya Davet Etti

Uluslararası Deniz Ticaret Odası (International Chamber of Shipping-ICS) ve Kanada Deniz Ticaret Odası (Chamber of Marine Commerce, Canada-CMC), küresel ticaretteki engelleri ve riskleri ele almak üzere 13 Haziran 2024 tarihinde Montreal'de sektör liderlerini bir araya getirdi.

90 kuruluş ile yaklaşık 30 farklı ülkeden 120'den fazla denizcilik endüstrisi temsilcisinin bir araya geldiği Zirve’nin gündeminin başında artan korumacılık, küresel jeopolitik çatışmalar, dekarbonizasyon, gelecekteki yakıtlar ve denizcilerin önemi gibi denizcilik sektörünü etkileyen önemli konular yer aldı.

Temsilciler hükümetleri artan korumacılığın küresel ticaret üzerindeki olumsuz etkilerinin farkına varmaya çağırarak küresel ticaretin önündeki zorluk ve risklere karşı sağlam ve esnek bir yapı oluşturmak için pragmatik çözümler bulmaya odaklandı.

Kanada Başbakanı Justin Trudeau Zirve’nin açılışını "Kanada'nın dünya için güvenilir bir ticaret ortağı olduğu ve bu itibarın tedarik zincirimizin istikrarlı sürdürülebilir işleyişine bağlı olduğu için gurur duyuyorum. Temiz Yakıt Fonumuza 750 milyon doların üzerinde yatırım yaptık. Bizimki kadar büyük bir ülkede yük taşımacılığı söz konusu olduğunda, başkalarını takip etmeyi kabul edemeyiz; liderlik etmeliyiz; limandan limana sevkiyatlarımızda sürekli olarak daha iyi, daha sürdürülebilir yollar bulmalıyız.” şeklinde konuşması ile yaptı.

ICS Başkanı Emanuele Grimaldi yaptığı konuşmada, "Deniz taşımacılığında kritik bir dönemdeyiz. Serbest ticaret için eşi görülmemiş bir tehdit yaşıyoruz. Ülkeler tarafından ticarete getirilen tek taraflı engellerin sayısı katlanarak artmaktadır. Bu tür engellerin gerekçeleri iyi niyetli olabilir, ancak gerçek şu ki, devletler daha fazla ekonomik avantaj elde etmeye veya siyasi hedeflerine ulaşmaya çalıştıkça ticarette silahlanma da giderek artmaktadır. Deniz yolu taşımacılığı, her yıl 14 trilyon doların üzerinde malın taşınmasından sorumludur. Deniz taşımacılığında konan her ticaret engeli, küresel ticareti olumsuz etkileyecek ve sonuçta her devlet açısından ekonomik büyümeyi azaltacak bir etkiye sahiptir. Ülkeler arasında verimli ve uygun maliyetli ticareti kolaylaştırmak için güçlü kurumlara ihtiyacımız olduğu için Dünya Ticaret Örgütü gibi küresel kurumların başarısızlıkları bu durumu daha da kötüleştirmektedir.” ifadelerini kullandı.

Zirve, pandeminin sonuçları, grevler, küresel jeopolitik çatışmalar, karbonsuzlaştırma, insan unsuru ve iklim değişikliğinin etkisi de dahil olmak üzere denizcilik endüstrisinin karşılaştığı birçok zorluğa odaklandı. Dünya çapında artan korumacılığın olumsuz etkisi, uluslararası taşımacılığa yönelik ortaya çıkan en büyük tehditlerden biri olarak vurgulandı.

ICS Başkanı Grimaldi konuya ilişkin olarak ayrıca şunları aktardı: "2021 yılında, Harvard Kennedy School of Government bu konuyu değerlendirmesi için ICS tarafından görevlendirildi ve değerlendirmeler neticesinde dış ticareti kısıtlayıcı uygulamaların kaldırılmasının küresel ekonomiyi %3'ün üzerinde artırabileceği tespit edildi. Yüksek gelirli ülkelerin ticaret üzerindeki tarife ve tarife dışı kısıtlamaları gevşetmeleri durumunda mal ihracatında ortalama yüzde 4,5'lik bir artış görebilecekleri belirlendi. Raporda ayrıca, gelişmekte olan ekonomilerin, kısıtlamalarını ‘makul ve eşit’ bir şekilde azaltmaları halinde yüzde yedi oranında bir artış yaşayacakları tespit edildi. İki trilyon doların üzerinde olan ve Kanada'nın yıllık GSYİH'sine eşdeğer olan dünya ithalatı bu gibi kısıtlamalardan olumsuz etkilenmektedir.

Bu rapor yayımlandığından beri dış ticareti olumsuz etkileyen yeni tek taraflı düzenlemelerin ve vergilerin getirildiğini gördük. Avrupa'daki AB Emisyon Ticaret Sistemi (EU Emissions Trading System-ETS) ve Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (Carbon Border Adjustment Mechanism-CBAM) uygulamaları, serbest ticareti etkileyen sistemler yarattı. Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri, dünyanın elektrikli araçlara geçmesini istediğimiz bir dönemde, Çin'de üretilen elektrikli araçlara büyük vergiler koymayı tasarlıyor. Amerika Birleşik Devletleri'nde bazı yetkililer, sırf Çin'de inşa edildikleri için ABD limanlarına uğrayan bu gemilere tarife koymayı bile düşünüyor; ve elbette, tanker sektöründeki üyelerimiz, Rusya'nın Ukrayna'ya yaptığı kabul edilemez saldırıya yönelik olarak uygulanan yaptırımları yönetmek zorunda kalıyorlar.

Bu yükselen korumacılık dalgası, sektörümüz için daha fazla karmaşa ve müşterilerimiz için daha fazla maliyet yaratıyor. Şu anda ihtiyacımız olan son şey bir ticaret savaşı, ancak korumacılık gittikçe artıyor.”

CMC Başkanı Bruce Burrows tarafından konuya yönelik yapılan açıklamada ise, "Bizim bakış açımıza göre, bir ülkenin tarifeler gibi tek taraflı, korumacı uygulamaları yalnızca diğer ülkelerin eylemlerini, politikalarını ve uygulamalarını caydırmakla kalmıyor, aynı zamanda ulusal ithalat ve ihracat piyasası rekabet gücüne de zarar veriyor ve tüketici maliyetlerini artırıyor.

Dünyanın halihazırda net sıfır hedefine ulaşma yarışı ve işgücü verimsizliği gibi önemli zorluklarla karşı karşıya olduğu bir dönemde korumacılık politikaları sadece kendi kendimize zarar vermekle sonuçlanacaktır.” ifadeleri kaydedildi.

Zirvede vurgulanan bir diğer önemli konu da gemi adamı istihdamı ve gemi adamlarının alıkonulmasıydı. Buna yönelik olarak hazırlanan ‘Denizden Sonra Yaşam’ temalı video, ICS tarafından zirve boyunca ana sahnede yansıtıldı. Geçtiğimiz yıl da ‘Maceracı Bir Ruh’u hazırlayan ICS ve üyelerinin işbirliği ile hazırlanan bu ikinci çalışma, denizciliği ve denizcilik sektörünün ne kadar ilginç bir kariyer sunabileceğini sergilemek için hazırlandı.

Zirve, ICS Başkanı Emanuele Grimaldi tarafından ifade edilen şu sözlerle tamamlandı: "Bu Zirve önemli bir çalışmanın başlangıcıdır. Gemi sahipleri olarak tüm cevapları kendi başımıza bulamıyoruz, ancak bu işbirliği sunan forum aracılığıyla, değer zincirindeki paydaşlarımız ve rakiplerimizle birlikte çözümler bulabiliriz. Yapılacak çok şey olduğu açıktır. Küresel ekonominin güçlü ve canlı kalmasını sağlamak için çözüm geliştirmeye yardımcı olmalıyız. Bu görüşmelerin bir sonraki turu için Kasım ayında Hong Kong Denizcilik Haftası’nda Denizciliğin Geleceğini Şekillendirme başlığı altında toplanacağız.” (Kaynak: ICS)

2. IMO Teknik İşbirliği Komitesi 10 Yıllık Stratejisini Güncellemek İçin Toplandı

Uluslararası Denizcilik Örgütü’nün (International Maritime Organization-IMO) kapasite geliştirme programı, stratejik yönergeleri ve Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri ile uyumlu projelerin uygulanmasını denetleyen Teknik İşbirliği Komitesi (Technical Cooperation Committee-TCC) 24-28 Haziran 2024 tarihleri arasında Londra'da toplandı.

24 Haziran Pazartesi günü toplantının açılışını yapan IMO Genel Sekreteri Arsenio Dominguez yaptığı açıklamada, vizyonunun özellikle gelişmekte olan ülkeler ve bilhassa Gelişmekte Olan Küçük Ada Devletleri (Small Island Developing States-SIDS) ve En Az Gelişmiş Ülkeler (Least Developed Countries-LDCs) için üye devletlerinin ihtiyaçlarına cevap veren güçlendirilmiş bir IMO teknik işbirliği programı olduğunu ifade etti. Bunun merkezinde ise Teknik İşbirliği Komitesi’nin yer aldığını belirtti.

Komite, 2021-2030 dönemine yönelik, üye devletler için daha fazla değer sağlayan teknik işbirliğine yönelik bütünleştirilmiş bir yaklaşım ortaya koyan kapsamlı bir strateji taslağını değerlendirecek. 

Taslak, mevcut üç stratejiyi tek çatı altında toplayacak. Bunlar; Kapasite Geliştirme 2021-2030 Stratejisi, Uzun Vadeli Kaynak Seferberliği Stratejisi ve Etkin ve Sürdürülebilir Entegre Teknik İşbirliği Programı için Gözden Geçirilmiş Finansman ve Ortaklık Düzenlemeleri’dir.

Komite, taslak stratejiyi ayrıntılı olarak incelemek ve hafta sonuna kadar Komite'ye rapor sunmak üzere bir Çalışma Grubu oluşturdu.

Komite'nin gündeminde bulunan diğer önemli konular ise aşağıda yer almaktadır:

- Sürdürülebilir Kalkınma için 2030 Gündemi

- Teknik İşbirliği Planlama ve Raporlama: 2023 Yılı Faaliyet Raporu

- Kaynak Seferberliği ve Ortaklıklar

- Bölgesel Varlık ve Koordinasyon

- IMO Üye Devlet Denetim Programı

- 2020-2023 Dönemi için Entegre Teknik İşbirliği Programı Faaliyetlerinin Değerlendirilmesi

- Kapasite Geliştirme: Denizcilik Sektöründe Kadınların Etkisinin Güçlendirilmesi

- Küresel Denizcilik Eğitim Kurumları: Dünya Denizcilik Üniversitesi, IMO Uluslararası Deniz Hukuku Enstitüsü ve diğer düzenlemeler. (Kaynak: IMO)

Bilgilerinize arz/rica ederim.

                                                                                                         Saygılarımla,

                                                                                                          İsmet SALİHOĞLU
                                                                                                          Genel Sekreter